Zgodnie z art. 156ze ustawy – Prawo lotnicze (po nowelizacji z 2025 r.), bezzałogowy statek powietrzny może zostać zniszczony, unieruchomiony lub nad jego lotem może zostać przejęta kontrola, jeśli jego działanie:
- zagraża życiu lub zdrowiu ludzi,
- stwarza zagrożenie dla chronionych obiektów,
- zakłóca imprezę masową,
- może być wykorzystane do ataku terrorystycznego,
- lub odbywa się wbrew zakazowi w strefie ustanowionej nad obiektem istotnym dla bezpieczeństwa państwa.
Uprawnione podmioty
Prawo wymienia szeroki katalog służb mogących podejmować takie działania, w tym:
- Policję, Straż Graniczną, Służbę Ochrony Państwa,
- ABW, AW, SKW, SWW, CBA, Służbę Celno-Skarbową,
- Służbę Więzienną, żołnierzy Sił Zbrojnych RP i Żandarmerii Wojskowej,
- pracowników ochrony specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych (SUFO),
- oraz pracowników służb ochrony wewnętrznej jednostek MON.
Uprawnienia SUFO – granice działania
Nowelizacja prawa lotniczego wprowadziła formalną możliwość, by SUFO uczestniczyły w neutralizacji dronów, ale w ściśle określonych warunkach.
SUFO mogą:
- fizycznie obezwładnić drona (np. przy użyciu siatki, systemu kinetycznego, broni zgodnej z koncesją),
- zabezpieczyć obiekt, teren i personel,
- prowadzić obserwację i detekcję dronów (np. za pomocą systemów radarowych, akustycznych, optycznych lub analizatorów RF),
- przekazywać dane i koordynować działania ze służbami państwowymi uprawnionymi do neutralizacji BSP.
SUFO nie mogą:
- zakłócać komunikacji radiowej, Wi-Fi, LTE ani sygnałów nawigacyjnych GPS (tzw. jamming),
- przechwytywać lub podsłuchiwać transmisji danych pomiędzy operatorem a dronem,
- używać urządzeń emitujących fale elektromagnetyczne lub mikrofalowe bez uprawnień wynikających z odrębnych przepisów.
Zakłócanie łączności elektronicznej jest uregulowane w ustawie – Prawo komunikacji elektronicznej (Dz.U. 2023 poz. 2203).
Artykuł 206 tej ustawy wprost zabrania „zakłócania, blokowania lub przerywania transmisji w sieciach telekomunikacyjnych”, z wyjątkiem działań podejmowanych przez służby uprawnione do ochrony bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego (np. Policję, MON, ABW, SKW).
SUFO nie należą do tej kategorii – dlatego póki co nie mogą samodzielnie stosować jammerów ani urządzeń emitujących zakłócenia. Jakkolwiek, obserwujemy sytuację, i gdy tylko nastąpi doprecyzowanie przepisów prawa, na pewno o tym napiszemy.
W praktyce
W przypadku wykrycia drona:
- SUFO prowadzi obserwację i ocenia zagrożenie,
- powiadamia właściwe służby (Policję, SG, MON, PAŻP),
- zabezpiecza teren i ludzi,
- może podjąć działania fizyczne (np. zestrzelenie lub przechwycenie), jeśli istnieje bezpośrednie zagrożenie życia,
- dokumentuje całe zdarzenie i przekazuje materiał dowodowy służbom.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20021301112/U/D20021112Lj.pdf